Content
Bu insanların əməklə məşğul olmasına icazə verilir, ancaq görmənin aktiv iştirak etdiyi işdə çalışa bilməzlər. Digər əlillik qruplarında da I qrup tamamilə, II qrup əlillərin isə əksəriyyəti əmək qabiliyyətsiz sayılır. Buna görə də gözdən əlillərə bütün dövrlərdə, hətta elmin, texnikanın yüksək inkişaf səviyyəsinə çatdığı indiki zamanda da xüsusi qayğı göstərilməlidir. Azərbaycan dövləti gözdən əlillər üçün müəyyən tədbirlər həyata keçirir. Həyata keçirilən tədbirlər gözdən əlillərin maddi və sosial vəziyyətini yaxşılaşdırsa da görüləsi işlər hələ də çoxdur.
Bundan başqa tələbə gözdən əlillərə Heydər Əliyev Fondu tərəfindən xüsusi dilmanc kompüterlər də verilib. Azərbaycanın öz istehsalı olan bu mini kompüterlər bu qəbildən olan tələbələr üçün əvəzsiz avadanlıq sayılır. http://1xbetaz2.com Gözdən əlil insanların təhsil, bilik səviyyəsinin artırılması məqsədilə xüsusi kitabxana da fəliyyət göstərir. Kitabxanın vəzifəsi I və II qrup gözdən əlillərə kitabxana informasiya xidməti göstərməkdir.
Əmək pensiyalarının orta məbləği 170 manat olduğu halda gözdən əlil pensiyaçılarının orta pensiyası 251 manatdan yüksəkdir. Bundan başqa 2006-cı il yanvarın 1-dən qüvvədə olan “Əmək pensiyaları haqqında” qanunda əlillərin sosial müdafiəsi ilə bağlı mühüm müddəalar yer alıb. Qanunda əlilliyə görə əmək pensiyası növü xüsusilə fərqləndirilərək, bu kateqoriyadan olan vətəndaşlara xüsusi güzəştlər tətbiq edilib.
Onu da bildirək ki, hər il Azərbaycanda 1300-dən insan gözdən əlil olur. 2012-ci ilin məlumatına əsasən ölkəmizdə 22,687 min insan ilk dəfə əlillik dərəcəsi alıb. Onların 1397-i göz aparatında yaranan xəstəliklərlə əlaqədar əlil olanlardır.
Qaçqın və məcburi köçkünlərin, əhalinin sosial cəhətdən qayğıya ehtiyacı olan təbəqələrinin problemlərinin işıqlandırılması Ölkəmizdə rəsmi qeydiyyatda olan 520 mindən (2013-cü ilin əvvəli) çox əlilin 7-8 faizini gözdən əlillər təşkil edir. Göz aparatında baş verən xəstəlik və müxtəlif fiziki zədələrlə əlaqədar əlil olan 35 mindən çox insanın vəziyyəti onlara xüsusi qayğının göstərilməsini tələb edir.
Respublika Gözdən Əlillər Kitabxanası ci il iyunun 1-də Azərbaycan Korlar Cəmiyyətinin təşəbbüsü ilə həmin Cəmiyyətin tabeliyində «Mərkəzi Respublika Korlar Kitabxanası» kimi fəaliyyətə başlamışdır. Kitabxanın vəzifəsi I və II qrup gözdən əlillərə kitabxana – informasiya xidməti göstərməkdir.
Bu xalis mənfəətdən sonra “İcraçı Kredit Agentliyi” BOKT-nun hazırda balansında 2,01 mln. “Azercell Telekom” MMC Azərbaycanda elektron avadanlıqları satışı ilə ixtisaslaşan qapalı səhmdar cəmiyyəti məhkəməyə verib. Ümumiyyətlə, son günlərdə “Azercell” bu növdə mübahisəli məsələrə görə bir neçə şirkəti məhkəməyə verib. Bura “Happy Baku” MMC- 30,48 manata, “QASİD-EXPRESS” MMC – 36,07 manat və “VESTA SERVİCE” MMC- 43,07 manat məbləğində abunə və xidmətə görə pul ödəməsinə görə iqtisadi məhkəmələrə başlayıb.
Bernd mənayla yüklənmiş assosiasiyalar yaradan istənilən etiketdir. Yaxşı brend nəsə böyük bir yük daşıyır – məhsul və ya xidmətə xüsusi çalar qatır. “Bizim bütün zavodlarımız və fabriklərimiz sabah yanıb kül ola bilər. Lakin, bu hadisə şirkətimizin dəyərinə əhəmiyyətli təsir göstərməyəcək; bu dəyər markamızın etibarı və bizim kollektiv biliklərimiz müəyyənləşir” (Roberto Gisueta “Coca-Cola”nin mərhum rəhbəri).
I qrup gözdən əlillərdə pensiya hesablanan zaman baza hissə yaşa görə pensiyaların məbləğinin 200 faizi həcminə bərabər götürülür. Pensiyaların hesablanması zamanı I qrup əlillərə xüsusi yanaşmanın tətbiqi onların ümumi pensiyalarını məbləğinin digər I qrup əlillərlə müqayisədə yüksək olmasına imkan verir. Dövlət Sosial Müdafiə Fondunun məlumtaına görə, 2013-cü ilin sonunda 24 mindən çox I qrup əlil əmək pensiya alır.
Reabilitasiya mərkəzində gözdən əlil insanların adaptasiya, reabilitasiya və sosial həyatda qarşılaşdıqları problemlərin köklü həlli üçün hər bir şərait yaradılacaq. Gözdən əlilləri narahat edən digər məsə təhsillə bağlıdır. Son illərdə gözdən əlillərin təhsil problemlərinin həllinə yönəldilən layihələr bu problemi qismən həll etməyə imkan yaradıb. Layihələrdə əsas hədəf ilk növbədə gözdən əlillərin daha çox hissəsinin təhsilə cəlb edilməsinə nail olmaqdır.
Bu insanların gündəlik yaşayışı, təhsili, əmək fəaliyyəti məlum səbəblərlə əlaqədar digər əlillərə nisbətən daha ağır olur. Xüsusən birinci qrup və əksər ikinci qrup gözdən əlillərin cəmiyyətə inteqrasiyası dövlətin xususi müasibətindən, qayğısından çox asılıdır. I qrup gözdən əlillər o insanlar sayılır ki, onlarda görmə qabiliyyəti olduqca zəifdir. Onlar ən yaxşı halda bir metrə qədər məsafədə olan obyekti görə bilər.
Əlillərin ailə başçısını itirməyə görə əmək pensiyası hüquqlarının müəyyən edilməsində də bir sıra güzəştlər nəzərdə tutulub. Gözdən əlillər üçün mühüm məsələlərdən biri mənzil şəraitinin yaxşılaşdırılmasıdır. Uzun illərdir gözdən əlillərin bir çoxu mənzilsiz, yataqxana şəraitində, demək olar ki, yaşamaq üçün yararsız sahələrdə məskunlaşıb.
Yaponiyada yay mövsümünün başlaması ilə əlaqədar dövlət qulluqçularına işə qalstuksuz gəlməyə icazə verilib. Bəzi nazirlər, eləcə də nazirlik işçiləri qalstuk taxmamaqla yanaşı, işə futbolkalarda da gəliblər. Qeyd olunur ki, bu cür geyim forması oktyabrın 31-dək qüvvədə qalacaq. Bu qərar 2011-ci ildə Fukusima atom elektrik stansiyasında baş vermiş qəzadan sonra elektrik enerjisinə, o cümlədən sərinləşdirmə sistemlərinin işində qənaət ilə əlaqədardır.
Oxucuların böyük əksəriyyətinin kassetləri oxutdurmaq üçün xüsusi və yaxud adi maqnitofonu vardır. SSRİ dağıldıqdan sonra siyasi iqtisadi vəziyyətlə əlaqədar fonda heç bir kitab daxil olmamışdır. Belə bir şəraitdə, yəni 1994-cü il yanvarın 1-dən etibarən kitabxana Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyinin tabeliyinə keçmiş və “Respublika Korlar kitabxanası” adlanmışdır. 1999-cu ildən başlayaraq Rusiya ilə əlaqələr bərpa olunmuş, yeni kitablar əldə edilmişdir. 2002-ci ildən isə Azərbaycan Gözdən Əlillər Cəmiyyətində yaradılan studiyada milli dildə kitab yazılışına, 2006-cı ildən isə yeni yaradılan tipoqrafiyada Brayl şrifti ilə azərbaycan dilində kitabların çapına başlanıb. 2006-cı ilin mart ayından kitabxananın adı dəyişdirilib “Gözdən Əlillər üçün Respublika kitabxanası” adlandırılıb.
AccessBank maraqlanan təşkilatları tenderdə iştirak etməyə dəvət edir. Bankın məlumatında deyilir ki, tenderi IT təhlükəsizliyi və kart prosesləri üzrə kənar audit xidmətləri ilə əlaqədar elan olunub. Qiymət təklifləri ilə zərflərin qəbul müddəti 2019-cu il may ayının 24-də başa çatır. BOKT “İcraçı Kredit Agentliyi”nin 2018-ci il üzrə cəmi aktivləri 2,62 mln manat təşkil edib ki, bu da ötən illə müqayisədə 8% artım deməkdir. Banker.az bu barədə BOKT-un maliyyə hesabatına istinad edərək xəbər verir.
Oxucuların tam fiziki imkansız olanlarına səyyar kitabxana xidməti göstərilir. Kitabxananın fondunu Brayl kitabları (xüsusi şriftlə yazılmış kitablar), audiokassetlər, CD-lər və dövri mətbuat təşkil edir. Fondunu 7712 nüsxə ədəbiyyat təşkil edən kitabxananın 1061 nəfər oxucusu var.
Brendin yaradılması gərgin əmək tələb edir “Sövdələşməni istənilən kütbeyin həyata keçirə bilər, brend qurmaq isə istedad, inam və inadkarlıq lazımdır” (Devid Oglivi). Marka insanların öz vaxtlarına qənaət etmələrinə yardımçı olur, vaxtsa hər kəsin bildiyi puldur. Brend əhəmiyyəti seçim genişliyindən aslı olaraq yüksələn etibar anbarıdır.
İlk növbədə qeyd edək ki, I qrup gözdən əlillərin pensiyalarının səviyyəsi digər əlillərə nisbətən yüksək olur. Bu “Əmək pensiyaları haqqında” qanunda yaradılan imkanla bağlıdır. Əlilliyə görə əmək pensiyası hesablanan zaman I qrup əlillərin pensiyasının baza hissəsi daha yüksək hesablanır. I qrup əlillərdə əmək pensiyasının baza hissəsinin məbləği yaşa görə pensiyanın məbləğinin 120 faizi qədərində müəyyənləşdirilib.
BOKT “İcraçı Kredit Agentliyi”nin aktivlərindən 1,904 mln manatını müştərilərə verilmiş kreditlər təşkil edir. Ötən il isə müştərilərə verilmiş kreditlər 1,984 mln manat olub. Belə ki, BOKT-un kredit portfeli illik müqayisədə 4% azalıb. 2018-ci ildə “İcraçı Kredit Agentliyi” BOKT-nun cəmi öhdəlikləri ötən illə müqayisədə 191,65 mln manat və ya 2,9 dəfə artaraq 292,61 mln manat olub. Qeyd edək ki, BOKT-un cəmi kapitalı isə 0,16% artaraq 2,33 mln manat təşkil edib. “İcraçı Kredit Agentliyi” BOKT-u 2018-ci ili 7,642 min manat xalis mınfəətlə bağlayıb.
Banker.az xəbər verir ki, “Hazırda İran öz neftini satmağa qadirdir, biz öz iqtisadiyyatımızı qoruya bilərik. Bir çox ölkələr İranla ticarət etməyə hazır olduqlarını bəyan ediblər”, – deyə Məhəmməd Cavad Zərif bildirir. “İran və Avropa İttifaqı, İran neftini satmağa və ondan gəlir əldə etməyə imkan verəcək bir razılaşma ərəfəsindədirlər”, – deyə nazir əlavə edir. Xatırladaq ki, ABŞ ötən il birtərəfli olaraq İranla nüvə razılaşmasından çıxaraq, yenidən Tehrana qarşı sanksiyalar tətbiq etmişdir. Daha əvvəl Donald Trampın administrasiyası bu istisnanın müddətini 2 may tarixindən sonra uzatmaq niyyətində olmadığını bildirmişdir. Bununla Ağ Ev İran neftinin ixracatını sıfıra endirmək istəyir.